Ulusal Bayram ve Genel Tatil Ücreti Alacağı
İş Hukuku çerçevesinde işçi hakları oldukça geniş bir yelpazeye sahiptir. Bu haklardan biri de ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağıdır. İş Kanunu ve Yargıtay kararları doğrultusunda, işçilerin ulusal bayramlar ve genel tatillerde çalıştırılması halinde bu çalışmalarının karşılığında ek ücret talep etme hakları doğar. İzmir'de özellikle Torbalı, Menderes, Gaziemir, Sarnıç gibi fabrikaların çok bulunduğu yerlerde işverenler ve çalışanlar bu konuda sıklıkla hukuki ihtilaflar yaşayabilmektedir. Bu yazıda, işçilerin bu alacaklarını nasıl talep edebileceğine dair detaylı bir hukuki inceleme sunulacaktır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 47. maddesine göre, işçiler ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılmadıkları takdirde, o günlere ait ücretlerini tam olarak alırlar. Ancak işçilerin bu günlerde çalıştırılması durumunda, normal günlük ücretlerine ek olarak bir günlük daha ücret almaları gerekmektedir. Bu uygulama, hem iş sözleşmeleri hem de toplu iş sözleşmeleri ile belirlenmiş olabilir.
İşverenin işçiyi ulusal bayram ya da genel tatil günlerinde çalıştırmak istemesi durumunda, işçinin onayını alması gerekmektedir. İzmir'de özellikle küçük işletmelerde, bu hususa yeterince dikkat edilmediği ve işçilerin bu konuda mağduriyet yaşadığı sıklıkla görülmektedir. İşçi ve işveren arasında çıkabilecek anlaşmazlıklar, yargı mercilerinde sonuçlanabilmekte ve bu süreçlerde avukat desteği oldukça önem kazanmaktadır.
Türkiye’de ulusal bayramlar ve genel tatil günleri, iş hukukunda belirli bir çerçevede düzenlenmiştir. Bu günler şu şekildedir:
• 1 Ocak (Yılbaşı)
• 23 Nisan (Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı)
• 1 Mayıs (Emek ve Dayanışma Günü)
• 19 Mayıs (Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı)
• 15 Temmuz (Demokrasi ve Milli Birlik Günü)
• 30 Ağustos (Zafer Bayramı)
• 29 Ekim (Cumhuriyet Bayramı)
• Dini bayramlar vb.
Bu günlerde çalıştırılan işçilerin ek ücret alma hakları kanunla güvence altına alınmıştır.
Ulusal bayram ve genel tatil ücreti, işçinin o gün çalışması halinde normal günlük ücretine ek olarak ödenir. Yani işçi bir günlük ücreti ne kadarsa, tatil günü çalıştığında bu ücrete ek olarak bir günlük daha ücret almaktadır. Ancak bu ücretin nasıl hesaplanacağı, işçinin ücretinin saatlik mi yoksa aylık mı ödendiğine göre değişiklik gösterebilir. Yargıtay kararları, işçilerin bu günlerde çalışma zorunluluğunun olmadığını açıkça belirtmektedir. Eğer işçi, tatil gününde çalışmak istemiyorsa, işverenin onu bu günlerde çalışmaya zorlaması hukuka aykırıdır. İzmir’de çalışan işçilerin sık karşılaştığı bu tür durumlarda hukuki destek almak büyük önem taşır.
Ulusal bayram ve genel tatil ücretine ilişkin uyuşmazlıklar genellikle işverenin işçiyi çalıştırması ve bu çalışmanın karşılığını tam olarak ödememesiyle ortaya çıkar. Bu durumda, işçi ücretini talep edebilir ve ödenmediği takdirde dava yoluna başvurabilir. İşçi ile işveren arasında bu konuda yaşanan uyuşmazlıklar genellikle şu sorunlardan kaynaklanır:
• İşçinin ulusal bayramda çalıştığı halde ücretinin ödenmemesi.
• İşçinin ulusal bayramda çalışmaya zorlanması.
• Ödenmesi gereken ücretin eksik ödenmesi.
İzmir’deki işverenler ve işçiler arasında bu tür uyuşmazlıklar sıkça yaşanabilmekte ve avukat arayan işçilerin bu konuda profesyonel bir hukuk danışmanından yardım alması gerekmektedir.
Ulusal bayram ve genel tatil ücreti, işçilerin yasal hakları arasında yer almakta ve işverenler tarafından dikkat edilmesi gereken önemli bir konudur. İzmir ve çevresinde çalışanlar, bu haklarını talep etme noktasında zaman zaman sorun yaşayabilmektedir. Böyle bir durumda profesyonel bir hukuki destek almak, hem işçi hem de işveren açısından sürecin sağlıklı bir şekilde yönetilmesini sağlayacaktır. İzmir’deki avukatlık hizmetlerimizle, UBGT (Ulusal bayram ve genel tatil) ücreti alacaklarınız tahsil etmeniz için gerekli tüm desteği sağlıyoruz.
YARGITAY 7. HUKUK DAİRESİ
2015/6678 E.
2016/7902 K.
T. 11.04.2016
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : Alacak
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay'ca incelenmesi davacı tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1-Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2- Davacı, iş akdinin işverence haksız nedenle feshedildiğini iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatı ile bazı işçilik alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı, davacının haklı bir neden olmaksızın işten ayrıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Davacı işçinin ulusal bayram ve genel tatillerde çalışma karşılığı ücretlere hak kazanıp kazanmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesinde, Kanunun kapsamındaki işyerleri bakımından, ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışma karşılığı olmaksızın o günün ücretinin ödeneceği, tatil yapılmayarak çalışıldığında ise, ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücretin ödenmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunun 2 nci maddesinde ise, resmi ve dini bayram günleriyle yılbaşı gününün genel tatil günleri olduğu açıklanmıştır.
Buna göre; genel tatil günleri, 1 Ocak, 23 Nisan, 19 Mayıs, 30 Ağustos günleri ile Arife günü saat 13.00’da başlanan üçbuçuk günlük Ramazan Bayramı ve Arife günü saat 13.00’de başlayan dörtbuçuk günlük Kurban Bayramı günlerinden oluşur. Ulusal bayram günü 28 Ekim saat 13.00 ten itibaren başlayan 29 Ekim günü de devam eden birbuçuk gündür. 2429 sayılı Yasanın, 5892 sayılı Yasayla değişik 2 nci maddesi uyarınca da, 1 Mayıs genel tatil günüdür. İşçinin ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışıp çalışmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmesiyle kararlaştırabilir
Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığını iddia eden işçi, bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda yer alan bayram ve genel tatil ücreti ödemesinin yapıldığı varsayılır. Bordroda ilgili bölümünün boş olması ya da bordronun imza taşımaması halinde işçi, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığını her türlü delille ispat edebilir.
Ulusal bayram ve genel tatillerde çalışıldığının ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, yazılı delil niteliğindedir. Ancak, sözü edilen çalışmanın bu tür yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda, tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bununla birlikte, işyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
İmzalı ücret bordrolarından, ulusal bayram ve genel tatil ücretlerinin ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından daha fazla çalışıldığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin alacağının bordroda görünenden daha fazla olduğu yönünde bir ihtirazi kaydının bulunması halinde, ulusal bayram ve genel tatil çalışmalarının ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıt taşımaması durumunda dahi, işçinin bordroda yazılı olanın dışında ulusal bayram ve genel tatil çalışmalarının yapıldığını yazılı delille kanıtlaması imkân dahilindedir.
Dairemizce ulusal bayram ve genel tatil çalışmalarının uzun bir süre için hesaplanması ve miktarın yüksek çıkması halinde, takdiri indirim yapılması gerektiği kabul edilmektedir. Ancak, ulusal bayram ve genel tatil çalışmalarının taktiri delil niteliğindeki tanık anlatımları yerine, yazılı belgelere ve işveren kayıtlarına dayanması durumunda böyle bir indirime gidilmemektedir.
Somut olayda davacı dava dilekçesi ile ulusal bayram genel tatil ücret alacağı talebinde bulunmuş ancak mahkemece dosyada toplanan delillerle davacının ulusal bayram ve genel tatil çalışmasının olmadığı gerekçesiyle ulusal bayram genel tatil ücret talebinin reddine karar verilmiştir. Dosya kapsamında davacı tanığı dinlenmediği, davalı tanıklarının ise beyanlarında dini bayramlarda çalışılmadığını diğer ulusal bayram ve genel tatil günlerinde ise çalışıldığını belirtmişlerdir. Davalı tanık beyanları birlikte değerlendirildiğinde davacının dini bayramlar dışındaki ulusal bayram genel tatil günlerinde çalıştığı anlaşılmaktadır. Davalı işverence bu çalışmaların karşılığının ödendiği de ispat edilememiştir. Mahkemece yapılacak iş, davalı tanık beyanlarına göre ulusal bayram genel tatil ücret alacağının hesaplattırılıp çıkacak sonuca göre bir karar vermektir.
O halde davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 11/04/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Avukat Ahmet AKYÜZ / İZMİR
#İzmir Avukat #Gaziemir İş Dava Avukatı #Sarnıç işçi Avukatı #Esbaş İş Hukuku avukatı #Ulusal Bayram Ücreti avukatı sarnıç #Genel Tatil Ücreti avukatı menderes #İşçi Hakları avukatı izmir #İzmir İşçi Davaları avukatı #Gaziemir İşçi Hakları avukatı #İş Hukuku Uzmanı avukat davası #İzmir İşçi Avukatı uzman #İş Davaları avukatı hukuk bürosu #Gaziemir Hukuk avukatı iş #İşçi Alacakları davası avukatlık #Ulusal Bayram Alacağı avukatı #Tatil Ücreti avukatı Menderes #İşveren İşçi Uyuşmazlığı avukatı #İzmir Tatil Ücreti avukatı #Gaziemir Tatil Davaları avukatı #İşçi Hakları Avukatı Sarnıç #İş Hukuku Danışmanı avukatı Torbalı #Kıdem Tazminatı avukatı #Ulusal Bayram Hukuku avukatı #İşçi Ücreti avukatı #Gaziemir İş Davaları avukt ve hukuk bürosu #Fabrika işçi avukatı Gaziemir Esbaş #İzmir İş Davaları avukatları #İşçi Tazminatları hukuk bürosu #İzmir Tatil Ücretleri avukatları #Genel Tatil Hukuku avukatı #İşçi Avukatı İzmir #İşçi Alacak Davaları avukatı Menderes #Ulusal Bayram Davaları Torbalı avukat #İş Hukuku İzmir avukat #Gaziemir Avukat Ahmet Akyüz #İş Davaları Uzmanı avukat #İşçi Hakkı İzmir avukat #Tatil Ücret Davaları avukatlık bürosu #İzmir Tatil Hakkı avukat #İzmir İşçi Alacakları Esbaş avukat #Genel Tatil Ücreti Alacağı Avukatı